Renovatieverplichting voor niet-residentiële gebouwen in 2025
Vanaf het moment dat jij een niet-residentieel gebouw koopt of overdraagt (zoals een kantoor, winkel of school), start de klok: binnen 5 jaar moet je voldoen aan de renovatieverplichting. Je voert enkele energiebesparende maatregelen uit én behaalt een minimaal energielabel.
Het lijkt streng, maar de investering betaalt zich terug: lagere energiekosten, meer comfort en een hogere vastgoedwaarde.
Wat betekent de renovatieverplichting?
Sinds 1 januari 2022 geldt in Vlaanderen dat elke niet-residentiële gebouw eenheid (kantoren, winkels, scholen, horeca …) bij verkoop, erfpacht of opstalrecht verplicht gerenoveerd moet worden binnen 5 jaar.
Concreet betekent dit dat de nieuwe eigenaar:
- een minimaal maatregelenpakket moet uitvoeren, én
- een minimaal energielabel moet behalen.
1. Minimaal maatregelenpakket
Het maatregelenpakket focust op de grootste energiebesparende ingrepen:
- Dakisolatie: het dak of de zoldervloer moet voldoende geïsoleerd zijn (R-waarde ≥ 0,75 m²K/W; als R niet gehaald wordt, dan U ≤ 0,24).
- Hoogrendementsglas: enkel glas moet vervangen worden door minstens HR-glas (U ≤ 1,0 W/m²K).
- Verwarming: verouderde ketels (>15 jaar) moeten vervangen worden door een energiezuinige installatie. Nieuwe stookolieketels zijn verboden als er aardgas in de straat ligt.
- Koeling: koelinstallaties ouder dan 15 jaar met schadelijke koelmiddelen moeten vervangen worden.
2. Minimaal energielabel
Naast de maatregelen moet het gebouw ook een bepaald label halen:
- Kleine eenheden (hoofdbestemming niet-residentieel; bruikbare vloeroppervlakte van de eenheid ≤ 500 m²; het aaneengesloten geheel in hetzelfde gebouw is ≤ 1000 m² én geen enkele eenheid > 500 m²):
- bij overdracht van het volledige gebouw → minstens label C binnen 5 jaar
- bij overdracht van een individuele eenheid → minstens label D binnen 5 jaar (en vrijstelling van de 5%-hernieuwbaar-eis)
- Grote eenheden (> 1000 m², of een geheel met minstens één deel > 500 m²):
Binnen 5 jaar na overdracht moet de eigenaar kiezen:- óf minstens 5% hernieuwbare energie realiseren,
- óf minstens label E behalen via EPC NR.
Wanneer start de verplichting?
- De renovatieverplichting gaat telkens in bij de overdracht van het gebouw (verkoop, erfpacht, opstalrecht).
- Binnen 5 jaar na de overdracht moet de eigenaar voldoen aan de maatregelen en labelplicht.
Welke gebouwen zijn vrijgesteld?
Niet elk gebouw valt onder deze renovatieverplichting. Uitzonderingen zijn onder andere:
- Beschermd erfgoed: monumenten en beschermde gebouwen
- tijdelijke constructies die minder dan 2 jaar gebruikt worden
- gebouwen die binnen 5 jaar gesloopt worden
Beschikbare subsidies en financiële steun
Voor niet-residentiële gebouwen verwijst Vlaanderen vooral naar subsidies voor ondernemingen.
- Mijn VerbouwPremie: in bepaalde gevallen ook mogelijk voor niet-woongebouwen (bv. kantoren), afhankelijk van de voorwaarden.
- EPC-labelpremie: niet van toepassing op niet-residentiële gebouwen.
- Mijn VerbouwLening: enkel bedoeld voor woningen/appartementen; niet de standaardroute voor NR-eenheden.
Boetes en sancties bij niet-naleving
Wie niet voldoet aan de verplichtingen, riskeert een administratieve boete tussen €500 en €200.000.
Daarnaast kan de Vlaamse overheid (VEKA) een nieuwe termijn opleggen om het gebouw alsnog in regel te brengen.
Veelgestelde vragen over de renovatieplicht
1. Is er een renovatieverplichting voor niet-residentiële gebouwen?
Ja. Sinds 1 januari 2022 geldt dat elke niet-residentiële gebouweenheid bij verkoop, erfpacht of opstalrecht binnen 5 jaar moet voldoen aan:
- een minimaal maatregelenpakket (dakisolatie, glas, vervanging oude ketels/koeling), én
- een minimale labelplicht (afhankelijk van de grootte van de eenheid).
2. Wat is de definitie van een niet-residentiële gebouweenheid?
Een niet-residentiële gebouweenheid is een afzonderlijk deel van een gebouw met een overwegend niet-woonfunctie (bv. kantoor, winkel, school, horeca, sporthal, …).
Er wordt onderscheid gemaakt tussen:
- Kleine eenheden: ≤ 1000 m², zonder deel groter dan 500 m².
- Grote eenheden: > 1000 m², of een geheel waarin minstens één deel > 500 m² is.
3. Wat zijn niet-residentiële gebouwen?
Niet-residentiële gebouwen zijn gebouwen die hoofdzakelijk gebruikt worden voor andere functies dan wonen. Voorbeelden:
- kantoren en administratieve gebouwen
- handelszaken en horeca
- onderwijs- en zorggebouwen
- sport- en recreatie-infrastructuur
- opslag- en bedrijfsgebouwen
Waarom deze verplichting?
De Vlaamse overheid wil tegen 2050 koolstofneutraliteit bereiken. Dat kan alleen door gebouwen energiezuiniger te maken. Voor jou betekent dit op korte termijn een investering, maar op lange termijn lagere energiekosten, meer comfort en een hogere vastgoedwaarde.
Klaar om je gebouw voor te bereiden?
Wacht niet tot de deadline voor de deur staat. Hoe sneller je een duidelijk overzicht hebt van de nodige renovaties, hoe beter je de kosten kunt spreiden en premies benutten.
Neem contact op met Vinco Engineering voor gespecialiseerde begeleiding in EPB verslaggeving, EPC en ventilatieverslaggeving. Samen zorgen we dat jouw gebouw in regel is én klaar voor de toekomst.